‘Eer aan God, omdat Hij dingen verbergt,’ schrijft het boek der spreuken (25,1). ‘Okee,’ denk ik dan, als ik zoiets voor het eerst lees: ‘ook gewijde schrijvers lustten duidelijk wel eens een glaasje.’ Later zijn het nogal eens precies die spreuken die mijn favorietenlijstje halen. Dat geldt zeker ook voor deze.
Ik ben kluizenaar en bewoon een Groninger kluizenarijtje met een bedevaartkerkje op een wierde (Gronings voor ‘terp.’) Op het moment dat ik dit schrijf is het vet mistig en drijft het hele spulletje op een zee van melk. Een paar gigantische Hogelandster boerderijen drijven in de verte schijnbaar een stukje mee. De een lijkt met zijn silo’s net een oceaanstomer (model ‘Titanic’). De andere heeft – omringd door winterkale populieren – meer weg van een driemaster die net een storm heeft overleefd (‘De vliegende Hollander’).
Best bevredigend, eigenlijk. Nevel wordt geacht dingen te verbergen, maar in mijn beleving is een beetje mist net zo goed verhelderend als versluierend: bijzaken verdwijnen, dingen (en koeien) worden tot hun essentie teruggebracht.
Eer aan God omdat Hij dingen verbergt. Het is niet voor niets dat we het ‘heilige’ associëren met het mysterieuze. Niet dat het heilige en het mysterieuze synoniemen zijn! Nee, denk erom! Het is niet moeilijk duizend pagina’s cryptische onzin te produceren die stuk voor stuk uiterst plechtig klinken, maar nog geen grammetje wijsheid bevatten. Uw boekhandel heeft er een hele afdeling van. Als het een eerlijke boekhandel betreft heet die afdeling ‘esoterie,’ zo niet dan hangt er een bordje ‘spiritualiteit’ (in dit geval te lezen als: ‘beneveling.’) Rijen en reeksen van de meesterwerken van de madammen Blablatsky en de Erichen von Zänikens nodigen u daar uit uw brein een uurtje te laten verweken in hiëratisch klinkend gebazel. Hun taal en toon hebben ze van Onze Lieve Heer gejat, de inhoud helaas niet.
Wat kostbaar is moet beschermd worden, en wat breekbaar is gooien we niet op straat. Wat de dingen van God betreft: die zijn hier op aarde – de gebroken schepping – per definitie breekbaar, en ze breken vooral als ze benaderd worden zonder geduld. De goede God gaat ons menselijke verstand te boven, en daarom manifesteert Hij zich altijd op zo’n manier dat Hij op geen enkele manier te pakken kan worden genomen door onze behoefte aan instant-bevrediging. Geen spoorboekjes en persconferenties dus, maar wel gelijkenissen en spreuken die de eerste vijf minuten op cryptisch gejeuzel lijken, maar daarna een heel mensenleven met je mee groeien, en elke dag herboren worden.
Ik wordt altijd zo dankbaar hierom als ik het heilig Sacrament aanbid. Dagen kan ik kijken naar dat witte Rondje en altijd maar blijven denken: ‘Eer aan God, omdat Hij dingen verbergt.
